آیا خون دماغ شدن نشانه سرطان است؟ 🔍

خون دماغ شدن یک اتفاق رایج به ویژه در میان کودکان و بزرگسالان بالای 50 سال با بیماری‌های خاص است. این آسیب‌ها عموماً به عنوان آسیب‌های خفیف و قدامی ناشی از سرماخوردگی یا فعالیت‌های اشتباه درونی طبقه‌بندی می‌شوند. اکثر خون دماغ شدن‌ها بی ضرر بوده و به راحتی قابل کنترل هستند اما مواردی وجود دارد که خون دماغ شدن و سرطان با هم مرتبط هستند. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره خون دماغ شدن و سرطان با این مقاله از سایت دکتر پیام آزاده همراه باشید.

خون دماغ شدن جدی است؟

خون دماغ شدن زمانی اتفاق می‌افتد که رگ‌های خونی داخل بینی بشکند و خونریزی کند. بینی بخشی از بدن بوده که دارای منبع غنی از رگ‌های خونی است که در نزدیکی سطح قرار دارند و آن را مستعد خونریزی می‌کند. دیواره‌ای که سوراخ‌های بینی ما را تقسیم می‌کند معروف به سپتوم است و با تعداد زیادی از این رگ‌های خونی کوچک پوشیده شده است. از آنجا که این رگ‌ها بسیار نزدیک به سطح پوست هستند این عروق بسیار آسیب پذیر هستند.

چندین فعالیت رایج می‌تواند باعث شکستن این رگ‌های خونی و خون دماغ شدن شود. به عنوان مثال انگشت در بینی کردن یک علت معمول به ویژه در میان کودکان است. هنگامی که کودک انگشت خود را وارد بینی می‌کند و پوشش ظریف آن را خراش می‌دهد یا تحریک می‌کند منجر به خونریزی می‌شود.

ضربه به بینی در حین بازی یا ورزش نیز می‌تواند باعث خونریزی بینی شود. مالیدن بیش از حد بینی یا قرار دادن یک جسم خارجی مانند قسمت کوچکی از یک اسباب بازی در حفره بینی نیز می‌تواند منجر به خونریزی بینی به ویژه در کودکان شود پس نباید خون دماغ شدن و سرطان را سریعا با یکدیگر مرتبط کرد.

علل پزشکی خون دماغ شدن

خون دماغ شدن می‌تواند در اثر عوامل مختلفی ایجاد شود که برخی از آنها رایج و به راحتی قابل شناسایی هستند و دلایل دیگر آن پیچیده‌تر هستند و نیاز به بررسی پزشکی دارند. یکی از شایع ترین علل خون دماغ شدن مربوط به آلرژی و دارو است. داروهای آلرژی، به ویژه آنهایی که مجرای بینی را خشک می‌کنند می‌توانند پوشش ظریف بینی را مستعد خونریزی کنند. برخی از داروهایی که خون را رقیق می‌کنند احتمال خونریزی بینی را افزایش می‌دهند. این داروها با روند طبیعی لخته شدن تداخل کرده و شکستن و خونریزی رگ‌های خونی را آسان‌تر می‌کنند.

محیط‌های خشک یکی دیگر از دلایل مهم خونریزی بینی است. هنگامی که هوا خشک است، به ویژه در طول زمستان یا در محیط‌های داخلی با رطوبت کم، غشاهای مخاطی داخل بینی خشک شده و ترک می‌خورند. این اتفاق می‌تواند منجر به خونریزی خود به خودی بینی شود زیرا رگ‌های خونی شکننده بیشتر در معرض آسیب هستند. استفاده از یک مرطوب کننده برای افزایش رطوبت هوا می‌تواند به جلوگیری از این نوع خون دماغ شدن کمک کند.

عفونت سینوسی نیز می‌تواند منجر به خون دماغ شدن شود. افزایش فشار و تحریک هنگامی که سینوس‌ها عفونی و ملتهب می‌شوند می‌تواند باعث شکستگی عروق خونی در مجرای بینی شود. این نوع خونریزی بینی معمولاً با سایر علائم عفونت سینوسی مانند احتقان، درد صورت و ترشح غلیظ بینی همراه است.

استفاده مکرر از اسپری‌های بینی، به ویژه آنهایی که حاوی داروهای ضد احتقان هستند می‌تواند مجرای بینی را خشک کرده و منجر به خونریزی بینی شود. این اسپری‌ها می‌توانند برای تسکین کوتاه مدت احتقان بینی موثر باشند اما استفاده طولانی مدت آنها می‌تواند به غشاهای مخاطی آسیب برساند و آنها را مستعد خونریزی کند.

علت خون دماغ شدن در سرطان

گاهی اوقات خون دماغ شدن و سرطان ارتباط مستقیمی با یکدیگر و درمان‌های این بیماری دارد. آشنایی با اینکه چرا این اتفاق می‌افتد می‌تواند به مدیریت این بیماری و در صورت لزوم دریافت مشاوره پزشکی به موقع کمک کند. در این بخش مقاله به علت خون دماغ شدن در سرطان می‌پردازیم:

شیمی درمانی

یکی از عوامل اصلی که می‌تواند باعث مرتبط شدن خون دماغ شدن و سرطان شود کاهش تعداد پلاکت‌هاست که از نظر پزشکی با نام ترومبوسیتوپنی شناخته می‌شود. پلاکت‌ها سلول‌های خونی ریز هستند که به لخته شدن خون کمک می‌کنند. هنگامی که تعداد آنها کم باشد یک آسیب جزئی به رگ‌های خونی در بینی کافیست تا منجر به خونریزی قابل توجهی شود.

شیمی درمانی یک درمان رایج برای انواع مختلف سرطان بوده و اغلب منجر به کاهش تعداد پلاکت‌ها می‌شود. این اتفاق به این دلیل است که شیمی درمانی سلول‌هایی که به سرعت تقسیم می‌شوند را هدف قرار می‌دهد و متأسفانه نمی‌تواند بین سلول‌های سرطانی و سلول‌های سالم در مغز استخوان که پلاکت‌ها را تولید می‌کنند تمایز قائل شود.

درمان هدفمند

درمان‌های هدفمند مانند مصرف داروهایی مثل آواستین (بواسیزوماب) نیز می‌توانند تعداد پلاکت‌ها را کاهش داده و ارتباط خون دماغ شدن و سرطان را افزایش می‌دهد. آواستین با مهار رشد رگ‌های خونی در تومورها عمل می‌کند که می‌تواند در توقف رشد سرطان موثر باشد. این فرآیند رگ‌های خونی در سایر نقاط بدن از جمله رگ‌های بینی را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد و آنها را مستعد خونریزی می‌کند. مسکن‌هایی مانند آسپرین و ایبوپروفن که اغلب توسط بیماران سرطانی برای کنترل درد استفاده می‌شوند نیز می‌توانند به خون دماغ شدن منجر شود. این داروها می‌توانند با عملکرد پلاکت‌ها تداخل داشته باشند و خطر خونریزی را افزایش دهند.

مدیریت خون دماغ شدن و سرطان

همیشه نمی‌توان از ارتباط خون دماغ شدن و سرطان جلوگیری کرد اما می‌توان آن را به طور موثر مدیریت کرد. اگر شما یک بیمار سرطانی هستید که خونریزی بینی مکرر را تجربه می‌کند یا اگر از فردی مراقبت می‌کنید که این بیماری را دارد چندین مرحله را باید در نظر داشته باشید که می‌توانید برای مدیریت این مشکل انجام دهید:

عمودی بنشینید و به جلو خم شوید: هنگامی که خون دماغ شدن و سرطان با یکدیگر همراه می‌شوند مهم است که به جای دراز کشیدن راست بنشینید. این امر به جلوگیری از جریان خون در پشت گلو کمک می‌کند که می‌تواند باعث خفگی یا استفراغ شود. کمی خم شدن به جلو و تنفس از طریق دهان نیز به تخلیه خون از طریق بینی کمک می‌کند.

قسمت نرم بینی را نیشگون بگیرید: قسمت نرم و گوشتی بینی را به آرامی به مدت 10 تا 15 دقیقه فشار دهید. این فشار به کاهش جریان خون کمک می‌کند و به خون اجازه لخته شدن می‌دهد.

از کیسه یخ استفاده کنید: یک کیسه یخ درست کنید و آن را روی پل بینی قرار دهید. سرما به انقباض عروق خونی و کاهش خونریزی کمک می‌کند.

مجرای بینی را مرطوب نگه دارید: مجرای بینی خشک منجر به خونریزی بینی مکرر می‌شود. استفاده از اسپری بینی سالین یا مرطوب کننده خانگی به مرطوب نگه داشتن پوشش بینی و کاهش احتمال خونریزی کمک می‌کند.

خون دماغ نشانه کدام سرطان است؟

در اکثر موارد خون دماغ شدن و سرطان با یکدیگر ارتباطی ندارند و به راحتی می‌توان خونریزی را کنترل کرد اما مواقعی هم هست که این خونریزی می‌تواند نشانه یک بیماری زمینه‌ای جدی‌تری باشد. برخی از سرطان‌ها می‌توانند چه به طور مستقیم و چه در نتیجه درمان‌های مورد استفاده برای مبارزه با این بیماری باعث خون دماغ شدن شما شود.

یکی از این سرطان‌ها لوسمی است. لوسمی نوعی سرطان خون است که بر مغز استخوان و سلول‌های خونی تأثیر می‌گذارد. یکی از علائم سرطان خون همین خون دماغ شدن مکرر است. این ارتباط بین خون دماغ شدن و سرطان به این دلیل است که لوسمی با تولید پلاکت‌ها که برای لخته شدن خون ضروری هستند تداخل می‌کند. با کاهش تعداد پلاکت‌ها خون آنطور که باید لخته نمی‌شود که منجر به افزایش خون دماغ شدن می‌شود.

سرطان بینی و سینوس یکی دیگر از علل خون دماغ شدن است. این سرطان‌ها می‌توانند در حفره بینی یا سینوس‌ها ایجاد شده و باعث خونریزی شوند. همانطور که تومورها رشد می‌کنند رگ‌های خونی مجاور را فرسوده کرده و منجر به ایجاد این ارتباط بین خون دماغ شدن و سرطان می‌شوند. این نوع خونریزی بینی اغلب شدیدتر است و ممکن است بدون هیچ محرک ظاهری رخ دهد. اگر خون دماغ شدن مداوم یا شدیدی را تجربه می‌کنید، به خصوص اگر با علائم دیگری مانند انسداد بینی یا درد صورت همراه باشد مهم است که به دنبال ارزیابی پزشکی برای رد احتمال سرطان بینی یا سینوس باشید.

لنفوم نوعی سرطان است که سیستم لنفاوی را تحت تاثیر قرار می‌دهد و می‌تواند منجر به ایجاد ارتباط بین خون دماغ شدن و سرطان شود. لنفوم می‌تواند باعث تورم در غدد لنفاوی شود که به رگ‌های خونی بینی فشار وارد کرده و منجر به خونریزی می‌شود. لنفوم نیز می‌تواند بر لخته شدن خون تأثیر بگذارد و خطر خونریزی بینی را افزایش دهد.

پولیپ‌ها یا تومورهای بینی زائده‌هایی در مجرای بینی هستند که می‌توانند جریان هوا را مسدود کرده و باعث خونریزی شوند. این توده‌ها می‌توانند غشاهای مخاطی را تحریک کرده و منجر به خونریزی مکرر بینی شوند. اگر متوجه خون دماغ شدن مکرر همراه با احتقان بینی یا کاهش حس بویایی شدید برای تعیین وجود پولیپ یا تومور بینی به پزشک مراجعه کنید.

تشخیص اینکه خون دماغ نشانه کدام سرطان است برای تشخیص و درمان به موقع بسیار مهم است. اگر شما یا شخصی که می‌شناسید خونریزی‌های مکرر یا شدید بینی را تجربه می‌کنید، به خصوص اگر با علائم دیگری مانند کبودی آسان، خستگی یا کاهش وزن غیرقابل توضیح همراه باشد ضروری است که به دنبال مشاوره پزشکی باشید.

کلام آخر

در این مقاله دیدیم که خونریزی بینی معمولاً یک ناراحتی جزئی است و خون دماغ شدن و سرطان معمولا با یکدیگر مرتبط نیستند اما گاهی اوقات این علامت می‌تواند نشان دهنده یک مشکل جدی برای سلامتی از جمله انواع مختلف سرطان باشد. دانستن علل این اتفاق و آگاهی از علائم هشداردهنده خون دماغ شدن و سرطان به شما کمک می‌کند در صورتی که خونریزی‌های مکرر یا شدید بینی را تجربه کردید اقدامات لازم را انجام دهید.

منابع:

• breastcancer.org
• medanta.org