سرطان غدد لنفاوی، همچنین به عنوان لنفوم نیز شناخته می‌شود، نوعی سرطان است که سیستم لنفاوی را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
این سیستم وظیفه تولید و انتقال لنفوسیت‌ها را بر عهده دارد که نوعی گلبول سفید است که به مبارزه با عفونت‌ها و بیماری‌ها کمک می‌کند.
سرطان غدد لنفاوی زمانی رخ می‌دهد که سلول‌های غیرطبیعی در سیستم لنفاوی شروع به تقسیم و رشد غیرقابل کنترل می‌کنند که در ادامه‌ی این مقاله بیشتر در مورد این سرطان توضیح می‌دهیم.
چیستی و چگونگی سرطان غدد لنفاوی
دو نوع اصلی سرطان غدد لنفاوی وجود دارد؛ لنفوم هوچکین و لنفوم غیرهوچکین. لنفوم هوچکین با وجود سلول‌های رید-استرنبرگ مشخص می‌شود که سلول‌های غیرطبیعی بزرگی هستند که در غدد لنفاوی یافت می‌شوند. از سوی دیگر، لنفوم غیرهوچکین شامل گروه متنوعی از لنفوم‌ها می‌شود که سلول‌های رید-استرنبرگ ندارند.
علائم رایج سرطان غدد لنفاوی:
علائم سرطان غدد لنفاوی بسته به نوع و مرحله بیماری می‌تواند متفاوت باشد. برخی از علائم رایج عبارتند از:
- غدد لنفاوی متورم:
قابل توجه‌ترین علامت سرطان غدد لنفاوی بزرگ شدن غدد لنفاوی است که معمولاً در گردن، زیر بغل یا کشاله ران قرار دارند؛ این گره‌های متورم ممکن است دردناک باشند یا نباشند.
- خستگی:
سرطان غدد لنفاوی حتی پس از استراحت کافی می‌تواند باعث خستگی و خستگی مفرط شود. این مسئله امکان دارد به دلیل کار بیش از حد سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با سلول‌های سرطانی باشد.
- کاهش وزن غیرقابل توضیح:
اگر بدون ایجاد هیچ تغییری در رژیم غذایی یا برنامه ورزشی خود در حال کاهش وزن هستید، می‌تواند نشانه سرطان غدد لنفاوی باشد؛ کاهش وزن سریع و بدون دلیل اغلب با مراحل پیشرفته بیماری همراه است.
- تعریق شبانه:
تعریق بیش از حد در طول شب، اغلب در لباس‌ها و ملافه‌ها خیس می‌شود، می‌تواند از علائم سرطان غدد لنفاوی باشد.
- تب:
برخی از افراد مبتلا به سرطان غدد لنفاوی ممکن است تب‌های مکرر را بدون هیچ دلیل واضحی تجربه کنند. این تب‌ها می‌توانند بیایند و بروند، گاهی اوقات با لرز همراه هستند.
در این بین مهم است که توجه داشته باشید که این علائم می‌تواند ناشی از شرایط دیگر نیز باشد؛ بنابراین برای تشخیص دقیق، ضروری است که با یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی مشورت کنید.
عوامل خطر برای ایجاد سرطان غدد لنفاوی
در حالی که علت دقیق سرطان غدد لنفاوی ناشناخته است، عوامل خاصی می‌توانند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهند. این موارد شامل:
1- سن:
سرطان غدد لنفاوی ممکن است در هر سنی رخ دهد، اما این خطر با افزایش سن افزایش می‌یابد. لنفوم هوچکین بیشتر در بزرگسالان جوان تشخیص داده می‌شود، در حالی که لنفوم غیرهوچکین در افراد مسن شایع‌تر است.
2- سیستم ایمنی ضعیف:
افراد با سیستم ایمنی ضعیف، مانند افراد مبتلا به HIV/AIDS یا کسانی که تحت پیوند عضو قرار گرفته‌اند، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان غدد لنفاوی هستند.
3- سابقه خانوادگی:
داشتن یکی از بستگان نزدیک مانند خواهر یا برادر یا والدینی که سرطان غدد لنفاوی داشته‌اند، خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهد.
4- قرار گرفتن در معرض برخی مواد شیمیایی:
قرار گرفتن طولانی مدت در معرض برخی از مواد شیمیایی مانند آفت کش‌ها یا علف کش‌ها، ممکن است خطر ابتلا به سرطان غدد لنفاوی را افزایش دهد.
5- عفونت با ویروس اپشتین بار:
عفونت با ویروس اپشتین بار، که باعث مونونوکلئوز می‌شود، با افزایش خطر ابتلا به سرطان غدد لنفاوی مرتبط است.
مهم است که به یاد داشته باشید که داشتن یک یا چند مورد از این عوامل خطر تضمینی برای ابتلا به سرطان غدد لنفاوی نیست. در مقابل، برخی از افراد بدون هیچ فاکتور خطر شناخته شده‌ای ممکن است همچنان به این بیماری مبتلا شوند.
سرطان غدد لنفاوی چگونه تشخیص داده می‌شود؟
اگر علائمی را تجربه کنید که ممکن است نشان دهنده سرطان غدد لنفاوی باشد، ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی شما مجموعه‌ای از آزمایش‌ها را برای تعیین تشخیص دقیق انجام می‌دهد. این آزمایشات ممکن است شامل موارد زیر باشند:
معاینه فیزیکی:
تیم درمانی باید بدن شما را از نظر هرگونه غدد لنفاوی متورم یا سایر علائم بیماری معاینه کند. آن‌ها همچنین ممکن است در مورد سابقه پزشکی شما و علائمی که تجربه کرده‌اید، سؤال کنند.
بیوپسی قطعی‌ترین راه برای تشخیص سرطان غدد لنفاوی است. در طی این روش، نمونه کوچکی از بافت از یک غدد لنفاوی بزرگ شده استخراج می‌شود و زیر میکروسکوپ برای وجود سلول‌های سرطانی بررسی می‌شود.
تست‌های تصویربرداری:
تست‌های تصویربرداری مانند اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT)، اسکن‌های تصویربرداری تشدید مغناطیسی (MRI) و اسکن‌های توموگرافی گسیل پوزیترون (PET) ممکن است برای تعیین وسعت بیماری و شناسایی سایر مناطق تحت تأثیر سرطان استفاده شوند.
آزمایش خون:
آزمایش خون می‌تواند به ارزیابی سلامت کلی بدن شما و تشخیص هر گونه ناهنجاری که ممکن است نشان دهنده سرطان غدد لنفاوی باشد کمک کند.
پس از تایید تشخیص، ممکن است آزمایشات بیشتری برای تعیین مرحله بیماری و هدایت برنامه درمانی انجام شود.
گزینه‌های درمانی برای سرطان غدد لنفاوی
گزینه‌های درمانی سرطان غدد لنفاوی به عوامل مختلفی از جمله نوع و مرحله بیماری، سلامت کلی بیمار و ترجیحات شخصی او بستگی دارد. روش‌های اصلی درمان سرطان غدد لنفاوی عبارتند از:
جراحی:
ممکن است جراحی برای برداشتن غدد لنفاوی آسیب دیده یا سایر بافت‌های تحت تاثیر سرطان انجام شود. این را می‌توان از طریق تکنیک های مختلفی انجام داد، از روش‌های کم تهاجمی تا جراحی‌های گسترده‌تر.
جراحی ممکن است به عنوان درمان اولیه برای سرطان غدد لنفاوی در مراحل اولیه یا به عنوان بخشی از یک رویکرد درمانی چند وجهی استفاده شود.
پرتودرمانی شامل استفاده از اشعه ایکس پرانرژی یا سایر اشکال پرتو برای هدف قرار دادن و از بین بردن سلول‌های سرطانی است.
می‌توان آن را به صورت خارجی، جایی که دستگاه پرتوهای تشعشع را به ناحیه آسیب دیده هدایت می‌کند یا به صورت داخلی، جایی که مواد رادیواکتیو در نزدیکی سلول‌های سرطانی قرار می‌گیرند، تجویز کرد. پرتودرمانی ممکن است به تنهایی یا در ترکیب با سایر روش‌های درمانی استفاده شود.
شیمی درمانی شامل استفاده از داروهای قوی برای از بین بردن سلول‌های سرطانی در سراسر بدن است. این داروها را می‌توان به صورت خوراکی یا داخل وریدی تجویز کرد.
این داروها از طریق جریان خون حرکت کرده و به سلول‌های سرطانی در هر کجا که قرار دارند، حمله می‌کنند. شیمی درمانی اغلب در مواردی استفاده می‌شود که سرطان غدد لنفاوی به خارج از سیستم لنفاوی یا در ترکیب با سایر درمان‌ها گسترش یافته است.
درمان هدفمند:
درمان هدفمند از داروهایی استفاده می‌کند که به طور خاص مولکول‌ها یا ژن‌هایی را که در رشد و بقای سلول‌های سرطانی نقش دارند، هدف قرار می‌دهند.
این داروها برای تداخل با توانایی سلول‌های سرطانی برای رشد و تقسیم طراحی شده‌اند و در عین حال آسیب به سلول‌های سالم را به حداقل می‌رسانند؛ درمان هدفمند را می‌توان به تنهایی یا در ترکیب با سایر درمان‌ها استفاده کرد.
ایمونوتراپی از قدرت سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با سرطان استفاده می‌کند. این درمان شامل استفاده از داروهایی است که سیستم ایمنی را تحریک می‌کند یا توانایی آن را برای شناسایی و حمله به سلول‌های سرطانی افزایش می‌دهد.
ایمونوتراپی می‌تواند برای درمان انواع خاصی از سرطان غدد لنفاوی، به تنهایی یا در ترکیب با سایر درمان‌ها استفاده شود.
آزمایشات بالینی برای سرطان غدد لنفاوی
کارآزمایی‌های بالینی، مطالعات تحقیقاتی هستند که درمان‌ها یا ترکیب‌های درمانی جدید را برای تعیین ایمنی و اثربخشی آن‌ها آزمایش می‌کنند.
شرکت در یک کارآزمایی بالینی ممکن است دسترسی به درمان‌های پیشرفته‌ای را که هنوز به طور گسترده در دسترس نیستند، فراهم کند.
مهم است که در مورد مزایا و خطرات احتمالی شرکت در یک کارآزمایی بالینی با ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی خود صحبت کنید.
مراقبت تسکینی برای بیماران مبتلا به سرطان غدد لنفاوی:
مراقبت تسکینی به جای درمان بیماری، بر تسکین علائم و عوارض جانبی سرطان غدد لنفاوی تمرکز دارد. هدف آن بهبود کیفیت زندگی بیماران و خانواده‌هایشان با توجه به نیازهای جسمی، عاطفی و معنوی است.
چگونه از یک عزیز مبتلا به سرطان غدد لنفاوی حمایت کنیم؟
اگر کسی که دوستش دارید به سرطان غدد لنفاوی تشخیص داده شد، ضروری است که از او حمایت عاطفی و کمک عملی کنید. در اینجا چند راه وجود دارد که می‌توانید از عزیزان خود در این دوران چالش برانگیز حمایت کنید:
شنونده خوبی باشید:
به فرد مورد علاقه خود اجازه دهید بدون قضاوت ترس، نگرانی و احساسات خود را بیان کند. داشتن یک گوش شنوا در برابر احساسات این افراد می‌تواند فوق العاده آرامش بخش باشد.
ارائه کمک عملی:
پیشنهاد همراهی با عزیزتان در قرار ملاقات‌های پزشکی، کمک در انجام کارهای خانه یا فراهم کردن وسایل حمل و نقل در صورت نیاز؛ حرکات کوچک می‌تواند تفاوت قابل توجهی ایجاد کند.
خود را آموزش دهید:
زمانی را برای یادگیری در مورد سرطان غدد لنفاوی و گزینه‌های درمانی آن اختصاص دهید. این به شما کمک می‌کند تا درک بهتری از آنچه که فرد مورد علاقه‌تان می‌گذرد را درک کنید و به شما امکان می‌دهد پشتیبانی آگاهانه‌ای ارائه دهید.
صبور باشید و درک کنید:
سرطان غدد لنفاوی می‌تواند یک سفر طولانی و چالش برانگیز باشد. با عزیزانتان صبور باشید و در فراز و نشیب‌های او همراهش باشید.
به دنبال حمایت برای خود باشید:
مراقبت از فردی مبتلا به سرطان غدد لنفاوی، می‌تواند از نظر احساسی خسته کننده باشد. مهم است که به دنبال حمایت برای خود باشید، چه از طریق درمان، گروه‌های حمایتی، یا صحبت با دوستان و خانواده.
با ارائه حمایت خود و حضور در کنار عزیزتان، می‌توانید تأثیر مثبتی در سفر او با سرطان غدد لنفاوی داشته باشید.
کلام آخر
در این مقاله به بررسی سرطان غدد لنفاوی پرداخته و از علائم تا علل و در نهایت راه‌های تشخیصی- درمانی آن را توضیح دادیم.
چیزی که همواره در مسیر سرطان مهم است، همراهی و عشق بی‌قید و شرط نسبت به کسی است که با این بیماری درگیر است.
منابع
