دهه‌ها قبل که دانش پزشکی به اندازه امروز پیشرفت نکرده بود، سرطان پستان یک بیماری کشنده محسوب می‌شد که دیر یا زود جان فرد را می‌گرفت. اما خوشبختانه امروزه به لطف پیشرفت‌های صورت گرفته در علم پزشکی، بسیاری از افرادی که Breast Cancer در آنها تشخیص داده می‌شود، درمان می‌شوند و همین امر باعث کاهش احتمال مرگ در این بیماری شده است.
با این وجود کلید درمان کنسر پستان در تشخیص زودهنگام آن نهفته است. به همین دلیل آشنایی با علائم سرطان سینه، خصوصاً برای خانم‌ها بسیار مهم است. از این رو ما در این مطلب از سایت دکتر پیام آزاده قصد داریم به بررسی این بیماری، علائم سرطان پستان و راه‌های تشخیص و درمان این بیماری بپردازیم. امیدواریم تا پایان این مطلب ما را همراهی بفرمایید.
سرطان پستان چیست؟
سرطان پستان یکی از شایع‌ترین سرطان‌ها در میان خانم‌ها است. این سرطان به سرطان سینه نیز معروف است، زمانی به وجود می‌آید که سلول‌های سرطانی در سینه‌ها تکثیر شده و تبدیل به تومور می‌شوند. در واقع در فرد مبتلا به بیماری، سلول‌های مجاری پستان به طور غیرطبیعی رشد می‌کنند و احتمال دارد سایر قسمت‌های بدن را نیز درگیر کنند.
هر چند احتمال بروز کنسر پستان در میان زنان و مردان وجود دارد، اما این بیماری معمولاً خانم‌های بالاتر از 50 سال را مبتلا می‌کند .
علائم و نشانه‌های سرطان پستان
در بیشتر موارد خانم‌ها با اهمیت تشخیص زودهنگام بیماری آشنایی دارند، با این وجود خیلی‌ها واقعاً نمی‌دانند که سرطان سینه چه علائمی دارد. زیرا گاهی اوقات علائم سرطان پستان بسیار بارز و مشخص هستند و در برخی موارد Breast Cancer بدون هیچ گونه علائم بارزی بروز می‌کند. اما در هر صورت شایع‌ترین علائم کنسر پستان عبارتند از:
- تغییر در اندازه، شکل یا خطوط سینه.
- احساس وجود یک توده کوچک در داخل سینه که حتی ممکن است به اندازه یک نخود کوچک باشد و فقط در یک سینه به وجود بیاید.
- وجود توده‌ای در داخل سینه یا ضخیم شدن قسمتی از سینه و یا حتی زیر بغل که در دوره قاعدگی نیز همچنان احساس می‌شود.
- درد مداوم در پستان که پس از اتمام دوره قاعدگی همچنان ادامه پیدا می‌کند و فقط یک سینه را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
- تغییر شکل ظاهر سینه، پوست سینه و یا حتی نوک پستان.
- فرورفتگی، چروکیدگی و پوسته‌پوسته شدن پوست سینه و یا حتی قرمز یا تیره شدن آن.
- تغییر در بافت پوست یا بزرگ شدن منافذ پوست سینه که بسیاری آن را به پوست پرتقال تشبیه می‌کنند.
- احساس وجود یک ناحیه سخت در زیر پوست سینه.
- ترشح مایع آغشته به خون یا شفاف از نوک پستان.
معمولاً به خانم‌ها توصیه می‌شود که هیچ کدام از این علائم را دست کم نگیرند و در صورت مشاهده هر کدام از علائم Breast Cancer که با گذشت زمان بهبود نمی‌یابند، حتماً به پزشک متخصص مراجعه کنند.
علل بروز سرطان پستان
همان طور که گفتیم این بیماری زمانی به وجود می‌آید که سلول‌های پستان جهش می‌یابند و به سلول‌های سرطانی تبدیل می‌شوند و سپس به دلیل تقسیم و تکثیر خارج از کنترل، تشکیل تومور می‌دهند. هنوز هم محققان دقیقاً نمی‌دانند که چه عواملی باعث بروز Breast Cancer می‌شوند.
با این وجود، عوامل زیر نقش مهمی در شکل‌گیری سرطان سینه در افراد مستعد دارند:
- جنسیت: سرطان سینه در میان خانم‌ها بسیار شایع‌تر از آقایان است.
- افزایش سن: احتمال ابتلا به کنسر سینه در میان خانم‌های بالاتر از 55 سال بیشتر است.
- چاقی: چاقی یکی از علل مهم بروز انواع سرطان‌ها، به خصوص این بیماری است.
- سابقه خانوادگی: اگر مادر، خواهر یا دختر فرد در سنین پایین به سرطان برست مبتلا شده باشد، احتمال بروز کنسر سینه در فرد افزایش می‌یابد. با این وجود بسیاری از افرادی که به سرطان پستان مبتلا می‌شوند، اصلاً هیچ سابقه خانوادگی ندارند.
- ژن‌های ارثی: برخی جهش‌های ژنی که خطر ابتلا به کنسر سینه را افزایش می‌دهند، می‌توانند از والدین به فرزندان منتقل شوند. معروف‌ترین جهش‌های ژنی که احتمال ابتلای فرد به سرطان را افزایش می‌دهند BRCA1 وBRCA2 نامیده می‌شوند.
- سن شروع قاعدگی: احتمال ابتلا به Breast Cancer در میان خانم‌هایی که زودتر از 12 سالگی درگیر قاعدگی می‌شوند، بیشتر است.
- سن شروع یائسگی: هر چه یائسگی فرد در سن بالاتری شروع شود، احتمال ابتلای او بیشتر می‌شود.
- سن اولین بارداری: مطالعات نشان داده‌اند احتمال بروز سرطان سینه در میان زنانی که اولین فرزند خود را بعد از 30 سالگی به دنیا می‌آورند، بیشتر است.
- سابقه بارداری: زنانی که هرگز باردار نشده‌اند، بیشتر از زنانی که یک یا چند بار تجربه بارداری داشته‌اند، به سرطان برست مبتلا می‌شوند.
- هورمون درمانی پس از یائسگی: خانم‌هایی که از داروهای هورمون‌درمانی ترکیبی (استروژن و پروژسترون) برای درمان علائم و نشانه‌های یائسگی استفاده می‌کنند، بیشتر احتمال دارد به Breast Cancer مبتلا شوند.
- مصرف سیگار و مشروبات الکلی: مصرف تنباکو و مشروبات الکلی، خصوصاً در میان خانم‌ها، باعث افزایش احتمال بروز Breast Cancer می‌شود.
- قرار گرفتن در معرض پرتو: کسانی که قبلاً به هر دلیلی در ناحیه سر، گردن یا قفسه سینه در معرض پرتوهای درمانی قرار گرفته‌اند، بیشتر به سرطان پستان مبتلا می‌شوند.
تشخیص سرطان پستان
گاهی اوقات فرد پس از طرح این سوال که سرطان سینه چه علائمی دارد، دچار دلهره می‌شود؛ در این گونه مواقع تنها روش‌های تشخیصی پزشکی می‌توانند خیال فرد را راحت کنند. به همین دلیل به همه افراد خصوصاً خانم‌ها توصیه می‌شود که پس از تجربه هر کدام از علائم سرطان سینه، برای انجام معاینات تخصصی به پزشک متخصص مراجعه کنند.
پزشک متخصص معمولاً در این موارد از روش‌های زیر برای تشخیص Breast Cancer استفاده می‌کند:
معاینات جسمی
پزشک معمولاً در این مرحله، سینه‌ها، غدد لنفاوی بالای استخوان ترقوه و قسمت فوقانی بازوهای فرد را معاینه می‌کند.
ماموگرافی
ماموگرافی یک روش تشخیصی است که در آن از اشعه ایکس با شدت پایین برای تشخیص تغییرات احتمالی و علائم و نشانه‌های سرطان سینه استفاده می‌شود.
سونوگرافی
سونوگرافی معمولاً زمانی برای تشخیص سرطان سینه استفاده می‌شود که نتایج ماموگرافی مشکوک باشد.
بیوپسی
در صورتی که فرد مشکوک به کنسر پستان باشد، پزشک از طریق بیوپسی مقداری از بافت سینه را برای معاینه برمی‌دارد؛ معاینه بافت پستان توسط پاتولوژیست صورت می‌گیرد.
سی‌تی اسکن و ام‌آر‌آی
معمولاً بعد از اینکه ابتلای فرد به سرطان پستان محرز می‌شود، پزشک برای تشخیص اینکه مشخص شود آیا سرطان سینه به سایر قسمت‌های بدن فرد سرایت کرده است یا نه، از سایر روش‌های تشخیصی مانند سی‌تی اسکن یا ام‌آر‌آی استفاده می‌کند.
مراحل سرطان پستان
سرطان پستان بسته به میزان گسترش به 5 مرحله تقسیم می‌شود که عبارتند از:
مرحله صفر
در این مرحله، بیماری غیر‌تهاجمی است. این بدان معنی است که سرطان از مجاری پستان به سایر قسمت‌های سینه سرایت نکرده است.
مرحله یک
در این مرحله سلول‌های سرطانی در بافت سینه مجاور وجود دارند.
مرحله دوم
در این مرحله سلول‌های سرطانی یک تومور تشکیل داده‌اند. این تومور یا کوچکتر از 2 سانتی‌متر است و به غدد لنفاوی زیر بغل گسترش یافته یا بیشتر از 5 سانتی‌متر عرض دارد، اما هنوز به غدد لنفاوی زیر بغل گسترش نیافته است.
مرحله سوم
در این مرحله سلول‌های سرطانی در بافت‌ها و غدد لنفاوی مجاور سینه نیز وجود دارند. این مرحله از Breast Cancer به سرطان سینه پیشرفته موضعی معروف است.
مرحله چهارم
در این مرحله از سینه به استخوان‌ها، کبد، ریه‌ها یا مغز گسترش یافته است.
درمان سرطان پستان
معمولاً جراحی بهترین و رایج‌ترین روش درمان سرطان پستان است. ماستکتومی یا پستان‌‌برداری، لامپکتومی و بازسازی سینه، رایج‌ترین انواع جراحی کنسر پستان هستند.
گاهی اوقات پزشکان علاوه بر عمل جراحی، از روش‌های زیر نیز برای کنترل سرطان سینه استفاده می‌کنند: شیمی‌درمانی، پرتودرمانی، ایمونوتراپی، هورمون‌درمانی و غیره.
احتمال مرگ در سرطان سینه
خوشبختانه احتمال مرگ در کنسر پستان بسیار پایین‌تر از انواع دیگر سرطان است. میانگین بقای افراد مبتلا 5 سال بعد از تشخیص بیماری، 89 درصد است که نسبت به سایر سرطان‌ها رقم بسیار بالایی است. این نسبت 10 سال بعد از تشخیص به 83 درصد و 15 سال پس از تشخیص به 78 درصد می‌رسد.
اگر سرطان سینه در مراحل اولیه تشخیص داده شود که حداقل در 70 درصد موارد این گونه است، میزان بقای فرد 5 سال پس از تشخیص بیماری، حدود 99 درصد است.
از این رو در پاسخ این سوال که آیا سرطان سینه کشنده است یا خیر، می‌توان گفت که در بسیاری از موارد قابل درمان است، به خصوص اگر زودهنگام تشخیص داده شود.
راه‌های جلوگیری از ابتلا به سرطان پستان
هر چند گاهی اوقات، Breast Cancer به دلایل ژنتیکی بروز می‌کند. اما مطالعات نشان داده‌اند که در بیشتر موارد سبک زندگی و عوامل محیطی، باعث ابتلای فرد به سرطان سینه می‌شوند.
این بدان معنی است که با تغییر سبک زندگی، کاهش وزن، رعایت یک رژیم غذایی سالم و تحرک مناسب، می‌توان تا حد زیادی از ابتلا به سرطان سینه جلوگیری کرد.
از طرف دیگر انجام تست‌های غربالگری و آشنایی با نحوه انجام تست‌های خودآزمایی سینه، اهمیت بسیار زیادی دارند. زیرا همان طور که گفتیم هر چه سرطان سینه زودتر تشخیص داده شود، احتمال زنده ماندن فرد و درمان کامل او بیشتر است.
سخن آخر
در این مطلب از سایت دکتر پیام آزاده سعی کردیم به این سوال پاسخ دهیم که آیا سرطان سینه کشنده است یا خیر؟ همان طور که مشاهده کردید، احتمال مرگ در سرطان سینه در صورت تشخیص زودهنگام، بسیار پایین است و سرطان پستان تنها در مواردی باعث مرگ فرد می‌شود که یا بسیار دیر تشخیص داده شود و یا فرد درگیر بیماری‌های زمینه‌ای دیگری باشد.
پس سعی کنید نسبت به علائم Breast Cancer بی‌تفاوت نباشید و کوچکترین علائم را جدی بگیرید!
منابع:
