در این مقاله قصد داریم به پیچیدگی‌های سرطان تیروئید، از جمله انواع، علل، علائم، تشخیص، گزینه‌های درمانی، بهبودی و پیشگیری بپردازیم.
به طوری که شما در پایان این مطلب، درک جامعی از سرطان تیروئید خواهید داشت و این امکان را دارید تا سلامت تیروئید خود را بهتر از همیشه کنترل کنید.
سرطان تیروئید؛ چیستی و چگونگی
سرطان تیروئید نوعی سرطان است که غده تیروئید را درگیر می‌کند؛ غده پروانه‌ای شکل کوچکی که در جلوی گردن قرار دارد.
غده تیروئید نقش مهمی در تنظیم عملکردهای مختلف بدن مانند متابولیسم، رشد و نمو دارد. هنگامی که سلول‌های غیرطبیعی در غده تیروئید شروع به رشد غیرقابل کنترل می‌کنند، می‌توانند توموری ایجاد کنند که در نهایت منجر به سرطان تیروئید می‌شود.
انواع سرطان تیروئید:
انواع مختلفی از سرطان تیروئید وجود دارد که هر کدام ویژگی‌ها و روش‌های درمانی خاص خود را دارند. رایج‌ترین انواع عبارتند از:
- سرطان پاپیلاری تیروئید (PTC):
این شایع‌ترین نوع سرطان تیروئید است که حدود 80 درصد موارد ابتلا را شامل می‌شود. pTC معمولاً به کندی رشد می‌کند و میزان بهبودی بالایی دارد. اغلب زنان جوان را مبتلا می‌کند و می‌تواند به غدد لنفاوی مجاور سرایت کند.
- سرطان فولیکولی تیروئید (FTC):
FTC کمتر از PTC شایع است اما پتانسیل انتشار به اندام های دور را دارد. معمولاً افراد مسن را تحت تأثیر قرار می‌دهد و در مناطقی که کمبود ید دارند، شایع‌تر است.
- سرطان مدولاری تیروئید (MTC):
MTC از سلول‌های پارافولیکولی تیروئید منشا می‌گیرد و حدود 4 درصد از سرطان‌های تیروئید را تشکیل می‌دهد. معمولاً در خانواده‌ها دیده می‌شود و ممکن است با سایر اختلالات غدد درون ریز همراه باشد.
- سرطان آناپلاستیک تیروئید (ATC):
ATC نادرترین و تهاجمی‌ترین نوع سرطان تیروئید است. به سرعت رشد می‌کند و به سایر اندام‌ها گسترش می‌یابد و اغلب درمان آن دشوار است؛ معمولاً این نوع سرطان افراد مسن را تحت تأثیر قرار می‌دهد و پیش آگهی ضعیفی دارد.
علل و عوامل خطر سرطان تیروئید
علل دقیق سرطان تیروئید هنوز ناشناخته است، اما عوامل خطر خاصی در رابطه با آن شناسایی شده‌اند. این عوامل شامل:
1- جنسیت:
سرطان تیروئید در زنان شایع‌تر از مردان است، اگرچه دلیل آن مشخص نیست.
2- سن:
خطر ابتلا به سرطان تیروئید با افزایش سن افزایش می‌یابد و بیشتر موارد در سنین 30 تا 60 سالگی رخ می‌دهد.
3- قرار گرفتن در معرض تشعشع:
قرار گرفتن قبلی در معرض سطوح بالای تشعشع، مانند درمان سرطان دوران کودکی یا حوادث هسته ای، خطر ابتلا به سرطان تیروئید را افزایش می‌دهد.
4- سابقه خانوادگی:
داشتن یکی از بستگان درجه یک، مانند والدین یا خواهر و برادر، مبتلا به سرطان تیروئید یا برخی بیماری‌های ارثی می‌تواند این خطر را افزایش دهد.
5- کمبود یا بیش از حد ید:
مصرف ناکافی و بیش از حد ید هر دو با افزایش خطر ابتلا به سرطان تیروئید مرتبط است.
علائم و نشانه‌های سرطان تیروئید:
سرطان تیروئید ممکن است در مراحل اولیه علائم قابل توجهی ایجاد نکند و با پیشرفت بیماری، علائم و نشانه‌های خاصی ممکن است ظاهر شوند. این موارد می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- توده یا تورم در گردن:
یک توده یا تورم بدون درد در جلوی گردن، اغلب در نزدیکی سیب آدم، علامت شایع سرطان تیروئید است.
- گرفتگی یا تغییرات صدا:
فشار دادن تومورهای تیروئید به تارهای صوتی می‌تواند منجر به گرفتگی صدا یا تغییر صدا شود.
- مشکل در بلع:
تومورهای بزرگ تیروئید ممکن است باعث مشکل در بلع یا احساس گیرکردن چیزی در گلو شوند.
- گردن درد یا بزرگ شدن غدد لنفاوی:
در برخی موارد سرطان تیروئید می‌تواند باعث درد در گردن یا وجود غدد لنفاوی بزرگ شود.
- تغییرات در تنفس:
سرطان پیشرفته تیروئید ممکن است منجر به مشکلات تنفسی، خس خس سینه یا تنگی نفس شود.
نحوه تشخیص سرطان تیروئید
اگر هر یک از علائم بالا را تجربه کردید یا عوامل خطر سرطان تیروئید را دارید، پزشک شما ممکن است تحقیقات بیشتری را توصیه کند. فرآیند تشخیصی ممکن است شامل موارد زیر باشند:
معاینه فیزیکی:
پزشک گردن شما را از نظر هرگونه توده یا ناهنجاری معاینه می‌کند و در مورد سابقه پزشکی و علائم شما جویا می‌شود.
تست‌های تصویربرداری:
آزمایش های تصویربرداری مانند سونوگرافی، سی تی اسکن یا MRI ممکن است برای به دست آوردن تصاویر دقیق از غده تیروئید و ساختارهای اطراف آن انجام شود.
بیوپسی آسپیراسیون با سوزن ظریف (FNA):
بیوپسی FNA شامل استفاده از یک سوزن نازک برای استخراج سلول‌ها از گره تیروئید برای بررسی زیر میکروسکوپ است. این روش به تشخیص سرطانی یا خوش‌خیم بودن گره کمک می‌کند.
آزمایش خون:
آزمایش خون ممکن است برای ارزیابی سطح هورمون های تیروئید و پروتئین‌های خاص مرتبط با سرطان تیروئید انجام شود.
گزینه‌های درمانی موجود برای سرطان تیروئید
رویکرد درمانی سرطان تیروئید به عوامل مختلفی مانند نوع و مرحله سرطان، سن بیمار، سلامت کلی و ترجیحات شخصی بستگی دارد. گزینه‌های اصلی درمان عبارتند از:
- جراحی:
جراحی اغلب درمان اولیه سرطان تیروئید است. هدف از بین بردن بافت سرطانی تیروئید، غدد لنفاوی اطراف و سایر ساختارهای آسیب دیده است. وسعت جراحی (تیروئیدکتومی جزئی یا کامل) به اندازه و گسترش تومور بستگی دارد.
- درمان با ید رادیواکتیو:
پس از جراحی، درمان با ید رادیواکتیو ممکن است برای از بین بردن بافت‌های تیروئید باقی‌مانده یا سلول‌های سرطانی انجام شود. این درمان به ویژه برای انواع خاصی از سرطان تیروئید موثر است.
- پرتو درمانی خارجی:
پرتودرمانی خارجی شامل استفاده از اشعه ایکس با انرژی بالا برای از بین بردن سلول‌های سرطانی است. معمولاً برای موارد پیشرفته یا زمانی که سرطان به سایر اندام‌ها سرایت کرده است، استفاده می‌شود.
- شیمی درمانی:
شیمی درمانی به طور کلی درمان اولیه سرطان تیروئید نیست، اما ممکن است در موارد خاصی استفاده شود، مانند زمانی که سرطان به درمان‌های دیگر پاسخ نمی‌دهد یا به طور گسترده گسترش یافته است.
روند بهبودی و مراقبت‌های بعدی برای بیماران مبتلا به سرطان تیروئید
پس از تکمیل درمان اولیه، بیماران مبتلا به سرطان تیروئید نیاز به نظارت مستمر و مراقبت‌های پیگیری دارند. این ممکن است شامل معاینات منظم، آزمایش خون برای نظارت بر سطح هورمون تیروئید، مطالعات تصویربرداری برای تشخیص عود یا متاستاز و درمان جایگزینی هورمون تیروئید باشد.
داستان‌های بازماندگان سرطان تیروئید:
شنیدن افرادی که به طور موفقیت آمیزی با سرطان تیروئید مبارزه کرده‌اند، می‌تواند الهام بخش و امیدی برای کسانی باشد که در حال حاضر با این بیماری روبرو هستند.
سفر هر بازمانده منحصر به فرد است و اهمیت تشخیص زودهنگام، درمان و حفظ یک طرز فکر مثبت را برجسته می‌کند. این داستان‌ها به عنوان یادآوری هستند که می‌توان بر این سرطان غلبه کرد و با حمایت و مراقبت صحیح، زندگی را به حالت عادی بازگرداند.
پیشگیری و تشخیص به موقع سرطان تیروئید:
در حالی که ممکن است نتوان به طور کامل از سرطان تیروئید پیشگیری کرد، اقدامات خاصی می‌تواند به کاهش خطر بروز و به تشخیص زودهنگام این بیماری کمک کند. این اقدامات شامل موارد زیر هستند:
خودآزمایی منظم:
به طور منظم خودآزمایی گردن خود را انجام دهید تا هرگونه توده یا ناهنجاری را بررسی کنید.
حفظ یک سبک زندگی سالم:
رژیم غذایی متعادل داشته باشید، فعالیت بدنی منظم داشته باشید، از سیگار کشیدن خودداری کنید و مصرف الکل را محدود کنید تا سلامت کلی را ارتقاء داده و خطرات سرطان را کاهش دهید.
محافظت در برابر تشعشع:
اگر در زمینه‌های مرتبط با تشعشع کار می‌کنید، اقدامات احتیاطی را برای به حداقل رساندن قرارگیری در معرض تشعشع انجام دهید و از پروتکل‌های ایمنی پیروی کنید.
تاریخچه خانوادگی خود را بشناسید:
از سابقه پزشکی خانواده خود آگاه باشید، به خصوص در مورد سرطان تیروئید یا شرایط ارثی. به ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی خود اطلاع دهید تا مشخص شود که آیا هر گونه غربالگری اضافی یا آزمایش ژنتیکی لازم است یا خیر.
درمان‌های جایگزین و مکمل برای سرطان تیروئید
هنگامی که سرطان تیروئید تشخیص داده می‌شود، طبیعی است که همه گزینه‌های درمانی موجود را بررسی کنید. علاوه بر درمان‌های پزشکی مرسوم، درمان‌های جایگزین و مکمل می‌توانند حمایت ارزشمندی در مدیریت این بیماری داشته باشند.
در حالی که این درمان‌ها جایگزین مداخلات پزشکی نیستند اما می‌توانند مزایای بیشتری را برای بیماران ارائه دهند.
یکی از روش‌های جایگزینی که باید در نظر گرفت، طب سوزنی است؛ طب سوزنی قرن‌هاست که برای کاهش درد و ارتقای سلامت کلی افراد استفاده می‌شود.
این روش شامل قرار دادن سوزن‌های نازک در نقاط خاصی از بدن است که فرآیندهای درمانی طبیعی بدن را تحریک می‌کند.
برخی از مطالعات نشان می‌دهد که طب سوزنی ممکن است به کاهش عوارض جانبی درمان سرطان تیروئید مانند حالت تهوع و خستگی کمک کند.
با این حال، مهم است که با یک متخصص طب سوزنی که تجربه کار با بیماران سرطانی را دارد، مشورت کنید.
درمان مکمل دیگری که ارزش بررسی دارد، داروهای گیاهی است. برخی گیاهان دارویی مانند زردچوبه و چای سبز پتانسیل بالایی در مهار رشد سلول‌های سرطانی نشان داده‌اند.
با این حال، بسیار مهم است که با یک گیاه شناس یا پزشک متخصص طبیعی مشورت کنید که بتواند شما را در مورد گیاهان دارویی و دوزهای مناسب برای استفاده راهنمایی کند.
داروهای گیاهی باید همیشه همراه با درمان‌های پزشکی معمول و تحت نظارت یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی استفاده شوند.
در نهایت، تکنیک‌های ذهن و بدن، مانند مدیتیشن و یوگا، می‌توانند ابزار ارزشمندی برای مدیریت چالش‌های عاطفی و فیزیکی این سرطان باشند.
بیان شده است که این شیوه‌ها استرس را کاهش می‌دهند، بهزیستی کلی را بهبود می‌بخشند و توانایی‌های درمانی طبیعی بدن را افزایش می‌دهند.
گنجاندن تکنیک‌های ذهن آگاهی و آرامش در برنامه روزانه می‌تواند به شما کمک کند تا با تأثیرات فیزیکی و عاطفی این سرطان کنار بیایید.
کلام آخر
در این مقاله به بررسی و توضیح سرطان تیروئید از علائم و علل به وجود آورنده‌ی آن تا نحوه تشخیص و درمان این سرطان پرداختیم و راه‌های موثری را در جهت پیشگیری از ابتلا به این بیماری معرفی کردیم.
منابع:
