ممکن است آزمایش استانداردی برای همه وجود نداشته باشد اما گروه‌های خاصی مانند افراد مسن با شرایط سلامتی خاص یا کسانی که سابقه خانوادگی سرطان معده دارند می‌توانند از غربالگری سرطان معده بهره ببرند. با این مقاله از سایت دکتر پیام آزاده همراه باشید تا اهمیت تشخیص زودهنگام در مبارزه با این سرطان را بررسی کرده و روش‌های غربالگری فعلی موجود، به ویژه با تمرکز بر آندوسکوپی فوقانی را مرور کنیم. در ادامه توضیح می‌دهیم که چه کسی باید غربالگری سرطان معده را در نظر بگیرد و به بررسی روند آندوسکوپی فوقانی می‌پردازیم و توضیح می‌دهیم که چرا استفاده می‌شود.
تست غربالگری سرطان معده
تشخیص زودهنگام هر سرطانی می‌تواند تفاوت بین مرگ و زندگی باشد اما آیا می‌توان سرطان معده را زود و قبل از شروع علائم پیدا کرد؟ پاسخ در غربالگری نهفته است. غربالگری سرطان معده مانند یک کارآگاه است که بیماری را در افرادی که هنوز هیچ علامتی ندارند پیدا می‌کند.
با این حال غربالگری معمول برای سرطان معده برای افراد در معرض خطر متوسط توصیه نمی شود اما محققان سخت تلاش می‌کنند تا این وضعیت را تغییر دهند. آنها به دنبال راه‌هایی برای ایجاد تست‌هایی هستند که می‌توانند سرطان معده را زود تشخیص دهند و درمان آن را آسان‌تر کنند.
این توصیه به این دلیل است که سرطان معده در اروپا به اندازه سایر نقاط جهان مانند آسیای شرقی و آمریکای جنوبی شایع نیست. در این مناطق برنامه‌های غربالگری انبوه در تشخیص زودهنگام سرطان معده مفید ظاهر شده است. با این حال هنوز مشخص نیست که آیا این تشخیص زودهنگام منجر به مرگ و میر کمتری در اثر سرطان معده شده است یا خیر. بنابراین سرطان معده برای اکثر مردم اغلب زمانی تشخیص داده می‌شود که علائم و نشانه‌های آن ظاهر شوند و آزمایش‌های پزشکی انجام شود.
یکی از تست‌هایی که پزشکان در حال حاضر ممکن است برای برخی از افراد در معرض خطر بالاتر استفاده کنند آندوسکوپی فوقانی نام دارد. این تست کمی شبیه نگاه کردن به داخل با یک دوربین کوچک روی یک لوله انعطاف پذیر است. این دوربین می‌تواند مری، معده و قسمت اول روده کوچک را ببیند که مشکلات سرطان معده از همانجا شروع می‌شود.
گروه‌های پرخطر سرطان معده
حال ممکن است از خود بپرسید که این افراد در معرض خطر بیشتر چه کسانی هستند؟ خب این گروه شامل افرادی مانند افراد مسن می‌شود که دارای بیماری‌های خاص مانند آتروفی مزمن معده یا کم خونی خطرناک هستند. افرادی که بخشی از معده خود را برداشته‌اند، کسانی که سابقه خانوادگی سرطان معده دارند یا کسانی که از کشورهایی که سرطان معده در آنها شایع‌تر است هستند نیز در معرض خطر بالاتری قرار دارند.
اما آنچه واقعا مهم است بدانید این است که حتی اگر در یکی از این گروه‌های پرخطر قرار ندارید باز هم فکر خوبی است که با پزشکتان در مورد وضعیت سلامت خود صحبت کنید. آنها می‌توانند به شما کمک کنند تا بفهمید که آیا غربالگری سرطان معده ممکن است چیزی باشد که در آینده باید در نظر بگیرید یا خیر.
آشنایی با آندوسکوپی فوقانی
اکنون، بیایید عمیق‌تر به یکی از آزمایش‌های غربالگری مورد استفاده برای سرطان معده بپردازیم یعنی آندوسکوپی فوقانی. اسم آن ممکن است کمی ترسناک به نظر برسد اما نگران نباشید! آرام آرام این روش غربالگری سرطان معده را به شما معرفی می‌کنیم.
یک دوربین کوچک را تصور کنید که به یک لوله قابل انعطاف متصل است. آندوسکوپ اساساً همین است. در طول آندوسکوپی فوقانی، این لوله نازک با یک دوربین در انتهای آن به آرامی از دهان شما وارد شده و به سمت پایین گلو هدایت می‌شود. دوربین این امکان را به پزشک می‌دهد که داخل مری، معده و اولین قسمت روده کوچک شما که به اثنی عشر معروف است را ببیند.
اما چرا باید از این همه دردسر گذشت؟ خب فکر پشت این تست این است که مناطق غیر طبیعی یا علائم بیماری را بررسی کنند. گاهی اوقات این علائم اولیه ممکن است هیچ علامت خارجی‌ای ایجاد نکنند اما تشخیص زودهنگام آنها می‌تواند تفاوت زیادی در روند درمان برای بیمار داشته باشد.
پزشک در طول این روش می‌تواند نمونه‌های کوچکی از بافت به نام بیوپسی را برای بررسی بیشتر زیر میکروسکوپ بگیرد. این نمونه‌برداری‌ها به پزشک کمک می‌کند تا هر ناحیه مشکوک را از نزدیک ببیند و تشخیص دهد که آیا علائم بیماری مانند سرطان وجود دارد یا خیر.
ممکن است برایتان سوال شده باشد که آیا این روش دردناک است یا ناراحت کننده. خبر خوب این است که اکثر افراد در طول این تست احساس خاصی ندارند. ممکن است برای آرام کردنتان یک آرام بخش دریافت کنید و گلویتان ممکن است با اسپری بی حس شود تا تست راحت‌تری را تجربه کنید. بعد از انجام تست ممکن است در اثر آرام بخش کمی احساس کسالت کنید اما این احساس معمولاً خیلی سریع از بین می‌رود. همچنین ممکن است برای یک یا دو روز گلودرد داشته باشید که این هم طبیعی است و خود به خود برطرف می‌شود.
خطرات غربالگری سرطان معده
درست مانند هر روش پزشکی دیگری خطرات بالقوه‌ای در غربالگری سرطان معده وجود دارد که باید آن را در نظر گرفت. یکی از خطرات چیزی به نام نتیجه منفی کاذب است. این بدان معنی است که حتی اگر سرطان معده داشته باشید، تست غربالگری ممکن است به اشتباه نشان دهد که همه چیز طبیعی است. این می‌تواند مشکل ساز باشد زیرا در صورت وجود علائم ممکن است دریافت مراقبت‌های پزشکی مورد نیاز شما را به تاخیر بیندازد.
از طرف دیگر، چیزی به نام نتیجه مثبت کاذب نیز وجود دارد. اینیکی زمانی اتفاق می‌افتد که آزمایش غربالگری نشان می‌دهد که ممکن است سرطان وجود داشته باشد اما معلوم شود که اینطور نیست و سرطان ندارید. خوب است که این تست را انجام بدهید اما یک نتیجه مثبت کاذب می‌تواند منجر به نگرانی غیرضروری و تست‌های اضافی شود که ممکن است مورد نیاز نباشد.
سپس خطرات مربوط به خود آزمایش غربالگری یعنی آندوسکوپی فوقانی را نیز باید درنظر بگیرید. این روش به طور کلی یک روش بی خطر است اما برخی از عوارض نادر اما جدی وجود دارد که باید از آنها آگاه بود. این موارد می‌تواند شامل عوارضی مانند تشکیل یک سوراخ کوچک در مری یا معده، مشکلات قلبی، مشکلات تنفسی، عفونت‌های ریوی، خونریزی شدید یا واکنش به داروهای مورد استفاده در طول انجام این تست باشد.
البته به یاد داشته باشید که این خطرات نادر هستند و مزایای غربالگری سرطان معده برای اکثر افراد بیشتر از خطرات بالقوه است. اما باز بسیار مهم است که با پزشک خود در مورد اینکه آیا این تست برای شما مناسب است یا خیر گفتگوی صادقانه‌ای داشته باشید. آنها می‌توانند به شما کمک کنند تا مزایا و معایب این تست را بر اساس موقعیت فردی خود بسنجید و تصمیم آگاهانه‌ای بگیرید.
مراحل بعدی غربالگری سرطان معده
اگر تشخیص سرطان معده تأیید شد ممکن است آزمایش‌های اضافی برای تعیین اینکه آیا سرطان به خارج از معده گسترش یافته یا خیر انجام شود. این اطلاعات مهم به پزشک کمک می‌کند تا مرحله‌ای را برای سرطان تعیین کنند که نشان می‌دهد چقدر پیشرفته است و اطلاعاتی در مورد پیش‌آگاهی ارائه می‌دهد. چندین آزمایش برای تعیین مرحله سرطان معده استفاده می‌شود:
- آزمایش خون
اگرچه آزمایش خون نمی تواند مستقیماً سرطان معده را تشخیص دهد اما می‌تواند اطلاعات ارزشمندی در مورد سلامت بیمار ارائه دهد. برای مثال آزمایش‌های ارزیابی عملکرد کبد می‌تواند ناهنجاری‌های ناشی از سرطان معده را که به کبد متاستاز کرده نشان بدهد. علاوه بر این، آزمایش DNA تومور در گردش می‌تواند در شرایط خاص، به ویژه برای افراد مبتلا به سرطان پیشرفته که نمی توانند تحت بیوپسی قرار بگیرند استفاده شود. این آزمایش بخشی از سلول‌های سرطانی در گردش خون را شناسایی کرده و اطلاعات مهمی را برای ادامه برنامه‌ریزی درمان ارائه می‌کند.
- سونوگرافی معده
سونوگرافی یک آزمایش تصویربرداری غیر تهاجمی با استفاده از امواج صوتی برای ایجاد تصاویر است که معمولا برای ارزیابی سرطان معده استفاده می‌شود. سونوگرافی با تجسم میزان رشد سرطان در دیواره معده به تیم پزشکی شما کمک می‌کند تا شدت بیماری را بسنجند. در طول این تست، یک لوله نازک مجهز به دوربین از طریق گلو وارد معده می‌شود و امکان ثبت تصاویر دقیق را فراهم می‌کند. علاوه بر این، سونوگرافی می‌تواند برای بررسی غدد لنفاوی نزدیک معده استفاده شده و جمع آوری نمونه‌های بافتی برای تجزیه و تحلیل بیشتر برای تشخیص وجود سلول‌های سرطانی تسهیل شود.
- تست‌های تصویربرداری
تست‌های تصویربرداری مانند سی تی اسکن و اسکن توموگرافی گسیل پوزیترون (PET) در شناسایی علائم گسترش سرطان معده موثر هستند. این اسکن‌ها تصاویر دقیقی تولید می‌کنند که تیم‌های مراقبت‌های بهداشتی را قادر می‌سازد تا سلول‌های سرطانی را در غدد لنفاوی مجاور یا سایر قسمت‌های بدن مشخص کنند. در مواردی که اطلاعات به‌دست‌آمده از آزمایش‌های تصویربرداری قطعی نیست جراحی می‌تواند برای دیدن مستقیم داخل بدن و جستجوی هرگونه سرطان متاستاز شده لازم باشد. جراحی به ویژه برای تشخیص ضایعات سرطانی کوچک در اندام‌هایی مانند کبد یا داخل حفره شکمی بسیار مهم است.
کلام آخر
در این مقاله با غربالگری سرطان معده آشنا شدیم و دیدیم که گروه‌های خاصی مانند افراد مسن با بیماری‌های خاص یا کسانی که سابقه خانوادگی سرطان معده دارند می‌توانند از غربالگری با روش‌هایی مانند آندوسکوپی فوقانی بهره ببرند. حتی اگر در گروه پرخطر قرار ندارید، فعال بودن در مورد سلامتی می‌تواند تفاوت را در تشخیص زودهنگام مشکلات احتمالی و اطمینان از بهترین نتایج ممکن رقم بزند.
منابع:
