آیا تا به حال به این فکر کرده اید که وقتی پزشک شما بیوپسی را پیشنهاد میکند چه اتفاقی میافتد؟ biopsy روش پزشکی مهمی است که به پزشک کمک میکند تا نگرانیهای بالقوه را در بدن شما بررسی کنند. از بررسی سرطان گرفته تا تشخیص سایر بیماریها، biopsy اطلاعات ارزشمندی ارائه میدهد که تصمیمات درمانی را مشخص میکند. با این مقاله از سایت دکتر پیام آزاده همراه باشید تا هر آنچه باید در مورد بیوپسی بدانید مرور کنیم.
بیوپسی چیست؟
بیوپسی یک روش پزشکی است که به پزشکان کمک میکند تا با نگاهی دقیق تر به یک تکه کوچک از بافت، بفهمند که در داخل بدن شما چه اتفاقی میافتد. اینطور تصور کنید: وقتی در تلاش برای حل یک پازل هستید برای دیدن کل تصویر به تمام قطعات نیاز دارید. بیوپسی نیز به همین ترتیب به پزشکان تکهای از پازل را میدهد تا بفهمند درون بدن شما چه میگذرد.
وقتی چیزی در بدن شما متفاوت است یا کاملاً درست نیست مثلا یک توده یا نقطهای ظاهر شده که عجیب به نظر میرسد، پزشک میتواند biopsy را پیشنهاد کند. این پیشنهاد به این دلیل است که پزشک شما میخواهد مطمئن شود که همه چیز درست است و بفهمند چه چیزی باعث این مشکل شده است.
چرا بیوپسی انجام میشود؟
بیوپسی مانند کارآگاهی است که در ماموریتی برای حل یک معمای درون بدن شما است. این روش بیشتر برای بررسی سرطان انجام میشود که بیماریای است که در آن سلولهای بدن شما خارج از کنترل رشد میکنند اما بیوپسی فقط برای سرطان نیست و میتواند به پزشکان در تشخیص سایر مسائل مربوط به سلامتی نیز کمک کند. در ادامه چند سناریو را بررسی میکنیم که biopsy کارایی خودش را نشان میدهد:
فرض کنید شما یا کسی که میشناسید ماموگرافی، عکسبرداری با اشعه ایکس خاص از سینه انجام داده است. پزشک در طول معاینه متوجه چیزی غیرعادی مانند توده میشود. این میتواند نشانه سرطان سینه باشد. برای اینکه مطمئن شوند منشا آن چیست میتواند بیوپسی را برای بررسی دقیق بافت پیشنهاد کند.
این مورد را تصور کنید: تا زمانی که یادتان میآید یک خال روی پوست خود داشتید اما اخیراً رفتار عجیبی داشته است. شکلش تغییر کرده، بزرگتر شده یا با قبل فرق کرده است. این تغییرات میتواند نشانهای از ملانوما یا نوعی سرطان پوست باشد. پزشک شما میتواند بیوپسی را برای بررسی سرطانی بودن آن خال توصیه کند.
تصور کنید با هپاتیت مزمن مواجه بوده اید که بیماریای است که در آن کبد شما ملتهب است. پزشک شما میخواهد مطمئن شود که به سیروز که یک بیماری جدی کبدی است مبتلا نشدهاید. برای فهمیدن این موضوع میتواند بیوپسی کبد را پیشنهاد کند که در آن نمونه کوچکی از بافت کبد را برای بررسی دقیق آن میگیرند.
انواع بیوپسی
اکنون که متوجه شدیم چرا بیوپسی انجام میشود بیایید نگاهی به انواع مختلف آن بیندازیم. همانطور که ابزارهای مختلفی برای مشاغل مختلف وجود دارد انواع مختلف biopsy نیز بسته به اینکه بافت از کجا باید جمعآوری شود تعریف میشوند:
- سوزنی
بیوپسی سوزنی را مانند نی ریزی در نظر بگیرید که یک تکه کوچک از بافت را میمکد. این رایجترین نوع biopsy است و اغلب زمانی استفاده میشود که دسترسی به ناحیه مشکوک آسان باشد مانند روی پوست یا سینه. پزشک در بیوپسی سوزنی از یک سوزن مخصوص برای برداشتن نمونه کوچکی از بافت از ناحیه مورد نظر استفاده میکند.
- با کمک CT
تصور کنید داخل یک دستگاه دونات شکل بزرگ به نام سی تی اسکنر هستید. این دستگاه تصاویر دقیقی از داخل بدن شما میگیرد. در طول biopsy با کمک CT روی میزی دراز میکشید که به داخل یک اسکنر میرود. این تصاویر به پزشک کمک میکند تا محل دقیقی که باید بیوپسی در آن انجام شود را پیدا کند. سپس از یک سوزن برای جمع آوری نمونه بافت استفاده میشود.
- استخوان
استخوانها ستونهای محکمی هستند که بدن شما را بالا نگه میدارند اما گاهی اوقات ممکن است تحت تاثیر بیماریهایی مانند سرطان قرار بگیرند. پزشک در بیوپسی استخوان باید نمونهای از بافت استخوانی را برای بررسی هرگونه مشکل جمع آوری کند. این امر را میتوان با استفاده از سی تی اسکن یا توسط جراح ارتوپد که در استخوانها تخصص دارد انجام داد.
- مغز استخوان
در داخل استخوانهای شما بافت اسفنجی به نام مغز استخوان وجود دارد. این بافت جایی است که بدن شما سلولهای خونی را میسازد. اما گاهی اوقات بیماریهایی مانند لوسمی یا لنفوم میتوانند بر مغز استخوان تأثیر بگذارند. پزشک برای اینکه بفهمد اینطور هست یا خیر میتواند بیوپسی مغز استخوان را پیشنهاد کند. پزشک از یک سوزن بزرگ برای جمع آوری نمونهای از مغز استخوان از استخوان لگن استفاده میکند.
- کبد
کبد به بدن شما در پردازش غذا و مبارزه با سموم کمک میکند اما ممکن است تحت تأثیر بیماریهایی مانند هپاتیت یا سیروز نیز قرار بگیرد. پزشک در طول بیوپسی کبد یک سوزن را از طریق پوست روی شکم شما وارد میکند تا یک تکه کوچک از بافت کبد را جمع کند. این امر به پزشک کمک میکند تا ببیند آیا مشکلی در کبد شما وجود دارد یا خیر.
- کلیه
کلیهها مانند فیلترهایی هستند که خون شما را تمیز کرده و مواد زائد را از بدن شما خارج میکنند اما گاهی اوقات ممکن است تحت تاثیر بیماریهایی مانند سرطان کلیه قرار گیرند. پزشک در بیوپسی کلیه از یک سوزن برای جمع آوری نمونهای از بافت کلیه استفاده میکند. پزشک سوزن را از طریق پوست پشت شما وارد میکنند تا به کلیه برسد.
- آسپیراسیون
تصور کنید که از نی برای مکیدن آخرین تکه آب از یک فنجان استفاده کنید. این چیزی شبیه به آنچه در طول biopsy آسپیراسیون اتفاق میافتد خواهد بود. در این نوع بیوپسی از یک سوزن برای خارج کردن مواد از یک توده مانند کیست استفاده میشود. این یک روش ساده است و به عنوان آسپیراسیون با سوزن ظریف نیز شناخته میشود.
- پوست
پوست شما مانند یک پتوی محافظ است که بدن شما را میپوشاند. اما گاهی اوقات میتواند رشد یا لکههای غیر طبیعی را تحربه کند. پزشک در طول بیوپسی پوست از ابزاری به نام پانچ biopsy برای برداشتن نمونه کوچکی از بافت پوست استفاده میکند. این روش مانند استفاده از یک کاتر کوچک برای برداشتن تکهای از پوست برای معاینه است.
از بیوپسی خود چه انتظاری داشته باشید
انجام بیوپسی ممکن است کمی ناراحت کننده باشد اما دانستن اینکه چه چیزی باید انتظار داشته باشید میتواند به کاهش نگرانی شما کمک کند. چه یک بیوپسی ساده پوست یا یک biopsy جراحی پیچیدهتر در انتظار شما باشد در این بخش مقاله شما را برای آن آماده میکنیم:
قبل از بیوپسی
پزشک قبل از بیوپسی روش کار را برای شما توضیح میدهد و به هر سوالی که ممکن است داشته باشید پاسخ میدهد. پزشک همچنین در مورد سابقه پزشکی شما و داروهایی که مصرف میکنید میپرسد. بسته به نوع بیوپسی ممکن است نیاز به انجام برخی مراحل آماده سازی داشته باشید. به عنوان مثال اگر biopsy از کبد یا کلیه انجام میدهید ممکن است از شما خواسته شود تا چند ساعت قبل از خوردن یا نوشیدن خودداری کنید.
در طول بیوپسی
در طول بیوپسی، شما را به اتاق مخصوصی میبرند که در آنجا این پروسه انجام میشود. بسته به نوع biopsy و ترجیحات شما ممکن است بیحسی موضعی برای بیحس کردن ناحیه یا آرامبخش برای کمک به آرامش خود دریافت کنید. سپس پزشک بیوپسی را با دقت انجام میدهد. ممکن است کمی فشار یا ناراحتی احساس کنید اما نباید خیلی دردناک باشد. اگر احساس درد کردید به پزشک اطلاع بدهید تا بتواند بیهوشی را تنظیم کند یا داروهای بیحسکننده بیشتری به شما بدهد.
بعد از بیوپسی
پس از بیوپسی میتوانید کمی استراحت کنید. اگر آرامبخش دریافت کردید ممکن است برای مدتی کمی احساس گیجی یا خواب آلودگی داشته باشید بنابراین مهم است که کسی در دسترس باشد تا شما را به خانه برساند. ممکن است برای چند روز درد یا ناراحتی را در محل biopsy تجربه کنید. این موضوع طبیعی است و معمولاً با مسکنهای بدون نسخه مانند استامینوفن یا ایبوپروفن قابل کنترل است. در صورت نیاز پزشک میتواند داروهای مسکن قوی تری نیز تجویز کند.
بعد از بیوپسی چه اتفاقی میافتد؟
پس از انجام بیوپسی، نمونه بافت به پزشک خاصی به نام پاتولوژیست فرستاده میشود. این آسیب شناسان در بررسی نمونههای بافت زیر میکروسکوپ برای بررسی هر گونه ناهنجاری تخصص دارند. پاتولوژیست نمونه بافت را به دقت مطالعه کرده و به اندازه، شکل و سازماندهی سلولها نگاه میکند. او بر اساس یافتههای خود نوع بافت تشخیص داده و گزارشی را برای پزشک شما ارسال میکند.
زمان لازم برای دریافت نتایج بسته به نوع biopsy و پیچیدگی مورد شما میتواند متفاوت باشد. در برخی موارد ممکن است بلافاصله نتایج اولیه را دریافت کنید، به خصوص اگر biopsy در حین جراحی انجام شده باشد. دریافت نتایج نهایی و بسیار دقیق ممکن است یک هفته یا بیشتر طول بکشد.
کلام آخر
در این مقاله دیدیم بیوپسی به پزشک کمک میکند تا آنچه را که در بدن شما اتفاق میافتد کشف کند. چه برای بررسی سرطان یا تشخیص سایر مشکلات سلامتی باشد biopsy نقش مهمی در دوره درمانی شما ایفا میکند. به یاد داشته باشید که تیم مراقبتهای درمانی شما در تمام مراحل، از توضیح روش تا صحبت در مورد نتایج در کنار شما خواهند بود.
منابع: